De meest winterharde haagplanten

Echt strenge winters zijn zeldzaam in Nederland. Toch zijn er regio’s waar het ’s winters gemeen koud kan worden. Vooral in Limburg, Twente en Oost-Gelderland zijn de temperaturen recent nog behoorlijk ver onder nul gezakt. Voor een haag die ook ’s winters mooi blijft is het in die streken dus raadzaam om planten te kiezen die bovengemiddeld goed tegen de kou kunnen. Een wintergroene haag betekent namelijk nog niet automatisch dat hij de wintertemperaturen verdragen kan. We nemen de meest winterharde haagplanten met u door, zodat u ook in een relatief koude regio het hele jaar van een mooie haag kunt genieten.

Wintergroen is niet hetzelfde als winterhard

Een van de bekendste misvattingen onder beginnende tuiniers is dat wintergroene haagplanten hoe dan ook de winter overleven. Helaas is dit niet altijd het geval. Bij haagplanten als de olijfwilg, de glansmispel en – ironisch genoeg – de sneeuwbal moet u echt de wortels bedekken met een vliesdoek of iets soortgelijks als het stevig gaat vriezen. Andersom ondervinden bladverliezende haagplanten niet automatisch schade van lage wintertemperaturen. Sommige zijn zelfs uiterst winterhard. Dat is iets belangrijks om rekening mee te houden als u in een koude regio woont en daar helpen we u uiteraard graag mee.

Wintergroen, bloeiend en vorstbestendig: de rhododendron

Kunt u niet kiezen tussen een wintergroene en een bloeiende haag? Kies dan voor de rhododendron. Deze haagplant staat bekend om zijn opvallende bloementrossen, zijn naam betekent zelfs zoveel als “rozenboom”, maar hij behoudt zijn prachtige donkergroene bladeren ook in de winter. Bovendien is het een van de meest winterharde haagplanten in ons assortiment. Tot 35 graden vorst geeft de rhododendron geen krimp en zo hard heeft het in Nederland nog nooit gevroren; de laagste temperatuur ooit gemeten is -27,7 °C in 1944. Om een rhododendronhaag hoeft u zich ‘s winters dus geen zorgen te maken.

Een verder voordeel is dat alle rhododendronsoorten deze vorstbestendigheid hebben. Voor uw keuze kunt u zich dus laten leiden door welke kleur bloemen u het mooist vindt. Wel is het zo dat de rhododendron een sterke voorkeur heeft voor zure grond en een beschutte standplaats; iets om in het achterhoofd te houden.

De Siberische kornoelje

In de wetenschappelijke naam van de witte kornoelje (Cornus alba 'Sibirica') komen we niet geheel toevallig de naam van een zeer koude streek tegen. De witte kornoelje komt namelijk van origine uit Siberië en het koude noorden van China. De wintertemperaturen van Nederland zijn dus kinderspel voor deze kornoelje; hij is winterhard tot wel 40 graden onder nul! Daarbij heeft de witte kornoelje ’s winters als hij zijn bladeren kwijt is een extra troef: zijn prachtige rode takken. Ook de sneeuwwitte bloemen waar hij in mei en juni mee bloeit zijn bijzonder decoratief.

Overigens is de witte kornoelje niet de enige kornoelje die strenge vorst aankan. Ook de gele kornoelje (Cornus mas) is zeer winterhard. Pas als het kouder dan -35 °C wordt kan hij daar enige hinder van ondervinden. Bovendien bloeit deze kornoeljesoort ’s winters al met gele bloemen op zijn kale takken. Voor kleinere tuinen en als privacyhaag is kornoelje minder geschikt, maar de kou brengt deze twee kornoeljesoorten niet snel van hun stuk.

Vorstbestendige coniferen

Mocht u wel op zoek zijn naar privacy, dan komt u al vrij snel bij coniferen terecht. Voor de koudste streken raden we vooral de levensboom of Thuja aan, omdat dit de enige wintergroene haagconifeer is die zelfs in het noorden van Scandinavië tot zijn recht komt. Bij tussen de 25 en 30 graden vorst zal de Thuja zijn mooie groen geschubde gebladerte gewoon behouden en is uw privacy dus ook ’s winters gegarandeerd. Bovendien zal de Thuja ondanks zijn wat langzamere groei veel sneller zichtdicht zijn dan de leylandii. Blijf daarvoor wel regelmatig snoeien, anders raakt hij beschadigd.

Ook de taxus kan vrij goed tegen vorst, vooral de Taxus media 'Hillii' en zijn vrouwelijke tegenhanger, de Taxus media 'Hicksii'. Die kunnen een temperatuur van -30 °C tot maar liefst -35 °C verdragen, al heeft de gewone taxus (Taxus baccata) weinig moeite met een temperatuur van 20 tot 25 graden onder het vriespunt. Een taxushaag zal over het algemeen echter wat lager blijven dan de meeste andere coniferenhagen.

Andere opties voor een winterharde haag

Een van de populairste keuzes voor een wintergroene haag die wat minder stijfjes en formeel overkomt is de laurierhaag. Die kan winterhard zijn, maar dan moet u wel voor de juiste soort kiezen. De laurier 'Etna', de laurier 'Herbergii', de laurier 'Novita' en de laurier 'Zabeliana' kunnen goed omgaan met het weer in de koudste streken van Nederland. Dat geldt ook voor de Japanse broodboom, die vergelijkbare glanzende bladeren heeft. Ook een niet-woekerende bamboehaag zal ook in een koudere regio de hele winter lang groen blijven; dat doet bamboe in Oost-Azië immers ook. Wel kan het voorkomen dat de bladeren oprollen als het te koud voor uw bamboehaag wordt.

Als u ’s zomers wilt genieten van een haag die in bloei staat, maar u ’s winters geen zorgen om vorstschade wilt maken, dan kunt u het beste kiezen voor de heesterganzerik (Potentilla fruticosa). Deze is winterhard tot een graad of -35 en dus in staat om iedere Nederlandse winter probleemloos te overleven. Zakt het kwik niet onder de -25 °C, dan zijn de hondsroos en de Japanse bottelroos eveneens mooie opties. Die zien er twee keer per jaar kleurig uit – een keer tijdens de bloei en later als de grote rode rozenbottels zichtbaar zijn – en kunnen goed tegen de kou.

Ook de klimop is het overwegen waard. Deze kan tijdens strenge winters last krijgen van wat lichte vorstschade, maar daar zal hij snel van herstellen.