Zijn inheemse haagplanten beter winterhard?
Inheemse haagplanten komen uit onze omgeving en hebben de onvoorspelbaarheden van ons klimaat eeuwenlang overleefd. Veel van onze klanten vragen ons dan ook: zijn inheemse haagplanten beter winterhard dan exotische soorten? Het meest eenvoudige antwoord: nee. Er zijn exotische haagplanten die uitstekend met onze winters om kunnen gaan en andersom zijn er ook inheemse soorten met een duidelijke voorkeur voor een wat zachtere temperatuur. Hoe dat precies komt en welke soorten het geschikt zijn voor een koude standplaats nemen we graag met u door.
Exotische haagplanten die prima tegen onze winters kunnen
Waar een haagplantensoort precies vandaan komt heeft invloed op hoe goed de planten met de kou om kunnen gaan. Exotische haagplanten komen niet altijd uit een regio die warmer is dan hier. Veel van de exoten die u in ons assortiment aantreft komen bijvoorbeeld uit Oost-Azië, waar het klimaat niet veel verschilt van het onze. Sterker nog, de winters in Japan, Korea en het oosten van China kunnen nog wel eens wat strenger uitvallen dan de onze, waardoor de Aziatische haagplanten in ons assortiment vaak nog behoorlijk winterharde haagplanten zijn. De rhododendron is bijvoorbeeld een van de meest winterharde soorten in ons assortiment en die komt uit het oosten van Azië.
Toch zijn er ook planten die uit een streek met een wat warmer klimaat komen, maar weinig moeite hebben met de kou van onze winters. De buxus bijvoorbeeld. Deze groenblijvende haagplanten groeien oorspronkelijk in het gebied rond de Middellandse Zee, maar daar groeien ze wel vooral aan de schaduwzijde van bergen. Een temperatuur van meer dan 20 graden onder nul is daarom geen groot probleem voor een buxushaag. Wel is het zo dat de Japanse hulst, een van de meest aangeplante buxusvervangers, iets beter tegen vorst kan dan de buxus.
Ook andere populaire exotische haagplanten kunnen de vrieskou goed verdragen. Eerlijk is eerlijk: vaak is hier wel hulp van een kweker bij nodig geweest. Niet iedere laurierhaag is even goed winterhard, maar als u de oersterke laurier 'Novita' of de charmant bloeiende laurier 'Caucasica' in de tuin plant, zal uw haag niet snel onder vorstschade lijden. De thuja is oorspronkelijk afkomstig uit Noord-Amerika, waar het klimaat van streek tot streek behoorlijk kan verschillen. Voor een haag die gegarandeerd de winter overleeft is de extreem winterharde thuja 'Smaragd' een uitstekende optie. Die groeit overigens wel wat langzamer dan de meeste andere levensbomen.
Zijn inheemse haagplanten altijd een veilige keuze?
We merken dat veel tuiniers uit regio’s die in de winter met relatief lage temperaturen te maken krijgen toch liever voor inheemse haagplanten kiezen. Inheems lijkt een veiligere keuze, omdat de planten al zo lang in ons deel van de wereld voorkomen. Een begrijpelijke keuze, maar niet per se de beste optie. Er zijn zeker inheemse haagplanten die zonder al te veel moeite een strenge Europese winter kunnen overleven. Maar ook hier groeien planten in het wild die alleen op plekken groeien waar de winters redelijk mild zijn, denk bijvoorbeeld aan de kustregio of op een plek waar ze veel beschutting hebben.
Natuurlijk zijn er genoeg inheemse haagplanten die u met een gerust hart in een relatief koude tuin kunt planten. De taxus maakte bijvoorbeeld in de laatste ijstijd al indruk door een van de weinige planten te zijn die het hele jaar zijn groene gebladerte behield. Kiest u voor een taxushaag, dan raden we wel aan om voor de taxus 'Hillii' of de taxus 'Hicksii' te kiezen. Dit zijn kruisingen van de inheemse Taxus baccata en de Aziatische Taxus cuspidata die net wat beter tegen de vorst kunnen; deze kweekvormen verdragen temperaturen tot ongeveer 28 graden onder nul. De Taxus baccata kan echter al tot -23 °C aan.
Hulst wordt als een echte winterplant gezien. Vrouwelijke planten krijgen dan hun rode bessen, maar hulst is bovendien zowel wintergroen als winterhard. De gewone hulst, die hier inheems is, staat bekend om zijn uitstekende winterhardheid. Hij verdraagt tot zo’n 35 graden vorst. Ook de Ilex meserveae – een kruisbestuiving van de gewone hulst (Ilex aquifolium) en de Oost-Aziatische Tsuruhulst (Ilex rugosa) – verdraagt zeer lage temperaturen. Liever een bloeiende haag? De potentilla is een prachtig bloeiende struik die uitstekend tegen vorst kan en waarvan oorsprong onder meer in Noordwest-Europa ligt.
Haagplanten in een koude tuin: waar let ik op?
Of bepaalde haagplanten in uw tuin gaan gedijen, is niet alleen afhankelijk van de gemiddelde wintertemperatuur in uw regio. Sommige planten zijn tegen de kou te beschermen door de grond rondom de wortels af te dekken met bladeren, een vliesdoek of een mulchlaag. Dat maakt het lastiger voor de kou om tot diep genoeg in de grond door te dringen dat uw haag eronder lijdt. Ook kunt u qua standplaats rekening houden met de wensen van uw haagplanten. Een beschutte standplaats is normaal gesproken een stuk minder koud dan een plek waar de planten ’s winters veel wind vangen.
Daarnaast raden we aan om goed na te denken over welke plantensoort u precies in de tuin plant. Soms kan dat per soort of kweekvorm verschillen. We noemden al eerder de verschillen die daar bij de soorten laurierkers, taxus en thuja bestaan, maar de inheemse gewone liguster kan bijvoorbeeld ook net iets beter tegen de kou dan de uit Azië afkomstige haagliguster. Bij andere soorten zijn de verschillen dan weer minimaal; voor een beukenhaag maakt het niet uit of u voor de rode beuk of de groene beuk kiest, want ze kunnen allebei zo’n 30 graden vorst aan.