Bestel uiterlijk 24 maart 2024 en u ontvangt uw bestelling vóór Pasen!! Alleen mogelijk voor de planten die direct leverbaar zijn.

De buxusmot: kan ik dit jaar weer buxus planten?

De buxusmot: kan ik dit jaar weer buxus planten?

Buxus kopen
De buxusmot: kan ik dit jaar weer buxus planten?

De cijfers liegen er niet om: de buxusmot is op zijn retour. 2018 was het jaar van de buxusmot: buxusstruiken werden door heel Nederland massaal kaalgevreten door de buxusrups. Nog nooit eerder werden er zoveel buxusvervangers én bestrijdingsmiddelen verkocht. In dat jaar werd er ruim 4000 keer melding gemaakt van de buxusmot in Nederlandse tuinen. In 2019 waren dat er al veel minder: slechts 1000 keer werd de buxusmot toen waargenomen. Hoe zijn de verwachtingen voor nu? En is het weer veilig om buxus te planten?
De buxusmot, of eigenlijk de buxusrups, is een ware plaag voor iedere buxushaag. Vooral de Buxus sempervirens, die we in West-Europa vaak als haagplant gebruiken, is geliefd bij deze felgroene rups, die uw elegante, formele buxushaag binnen de kortste keren volledig leeg kan vreten. Sterker nog: als één buxushaag in uw buurt ontdekt is door de rups, is de kans groot dat iedere buxus in de buurt er binnen afzienbare tijd aan moet geloven.

Struikkamperfoelie
Populair
Struikkamperfoelie
Lonicera nitida
Vanaf
1,91
arrow-right
Taxus baccata
Populair
Taxus baccata
Taxus baccata
Vanaf
1,94
arrow-right

Hoe is de buxusmot te herkennen?

De buxusmot (Cydalima perspectalis) is een vlinder die van oorsprong uit Oost-Azië komt, maar sinds een jaar of tien ook Europese tuinen teistert. Hoewel de bladeren van de buxus giftig zijn voor de meeste diersoorten, zijn ze een belangrijke voedingsbron voor de rups van de buxusmot. De eieren van de buxusmot worden in de bladeren van de plant gelegd, waarna de buxusrupsen hun weg naar buiten vreten. Vooral in het midden van het voorjaar (april/mei) en tijdens de warmste dagen van de zomer (augustus) eten de rupsen veel van de plant. Een aangetaste buxushaag is vrij gemakkelijk te herkennen aan het spinsel dat het beestje in uw haag achterlaat.

Wie zijn buxushaag met enige regelmaat controleert op ziektes of ongedierte, komt er al snel achter of de buxusrups zich al in uw haag genesteld heeft. Door zijn felle, groene kleur kunt u namelijk niet om deze vraatzuchtige indringer heen. Hoe eerder u de rupsen ontdekt, hoe beter uw haag te redden is, want nadat de eitjes aan de binnenkant van uw haag uitkomen, vreten de jonge buxusrupsen zich uiterst snel naar buiten. In deze fase – meestal in april of mei en in augustus – is het mogelijk om de rupsen met de hand weg te halen of, als het maar een paar takken betreft, de takken waar het om gaat te snoeien. Maar met één zo’n grondige verwijdersessie bent u er nog niet: het kan zijn dat u enkele nog niet uitgekomen eitjes gemist heeft.

Bekijk meer arrow-down
Bekijk minder arrow-up
Hoe is de buxusmot te herkennen?

Is het mogelijk om de buxusmot te bestrijden?

Er zijn vooralsnog geen methodes bekend om te voorkomen dat de buxusmot de weg naar uw haag weet te vinden. Er zijn wel tips om de motten enigszins te ontmoedigen om hun eitjes in uw buxushaag te leggen. Ze voelen zich bijvoorbeeld – zoals vrijwel iedere mot – aangetrokken tot kunstlicht. Als u in de periode dat de buxusmot rondvliegt het gebruik van uw tuinverlichting tot een minimum beperkt, verkleint dat de kans dat de rupsen in uw haag verschijnen. Helaas neemt die maatregel het risico niet volledig weg.

Als u alert bent op bruine plekken in uw haag en regelmatig op rupsen controleert, is het mogelijk om verspreiding te voorkomen. Naast de rupsen handmatig verwijderen of kunt u ook bestrijdingsmiddelen gebruiken op basis van spinosad, deltamethrin, Bacillus thuriengiensis of lambda-cyhalothrin. Een keer spuiten is echter niet voldoende, aangezien er een kans bestaat dat er nog eitjes uit moeten komen en er dus nieuwe hongerige rupsen door uw haag kunnen kruipen. De buxusmot bestrijden met spiritus heeft overigens geen enkele zin; dit middel helpt alleen tegen bladluis.

Grondigheid en herhaling zijn essentieel. Een week na het aanbrengen van de eerste bestrijdingsmiddelen behandelt u de hele haag nog eens met dezelfde middelen te behandelen. Anders verschijnen voor u het weet de eerste bruine plekken en spinsels weer in uw haag. Vaak is het echter al te laat op het moment dat uw buxushaag bruin wordt. En omdat de bestrijding van de buxusmot een zeer tijdrovende klus is, kiezen mensen er steeds vaker voor om de buxussen uit te graven en op zoek te gaan naar buxusvervangers.

Bekijk meer arrow-down
Bekijk minder arrow-up
Is het mogelijk om de buxusmot te bestrijden?

Wat gaat de buxusmot dit jaar doen?

Het vermoeden bestaat dat ook dit jaar het aantal meldingen van buxusmot flink zal afnemen. De buxusrups zullen we dus veel minder terugzien in tuinen. Maar hoe komt dat eigenlijk? Is de natuurlijke vijand van de buxusmot plotseling ontwaakt of spelen er andere zaken mee? Om die eerste vraag te beantwoorden: steeds meer dieren hebben de buxusrups ontdekt als smakelijk hapje. Vooral vogels pikken de rupsen maar wat graag uit de hagen. Was het eerder vooral de koolmees die het op de buxusrups had voorzien, zijn er nu veel meer vogels die de rupsen zich goed laten smaken.

Maar een factor die veel meer invloed heeft op de grote afname van rupsen is het feit dat veel tuiniers ervoor kozen om buxusvervangers aan te planten in hun tuin. In 2018 stonden veel buxushagen er allesbehalve florissant bij: menig tuin vormde het toneel voor vergeelde blaadjes en grote kaalgevreten stukken haag. Kwekers gaven tuiniers massaal het advies om te kiezen voor een mooie buxusvervanger zoals Ilex crenata (Japanse hulst). De buxusrups lust immers alleen het sap uit buxusblaadjes: voor alle andere haagplanten trekt hij zijn neus op.

En dan wordt het al snel een kwestie van vraag en aanbod: er is minder voedsel beschikbaar voor de buxusrups, dus het dier zoekt elders zijn heil. Hij heeft immers niets meer te zoeken in gebieden waar geen buxusstruik meer te bekennen is. 

Bekijk meer arrow-down
Bekijk minder arrow-up
Wat gaat de buxusmot dit jaar doen?

Dus er kan weer buxus geplant worden?

Kunnen we uit dit verhaal de conclusie trekken dat er weer buxus aangeplant kan worden? Niet direct. Als we nu met z’n allen meer buxushagen gaan neerzetten bestaat de kans dat de buxusmot weer volop terugkeert naar onze tuinen. Er is namelijk weer voldoende voedsel beschikbaar. Daarnaast bestaat er nog de schimmelproblematiek: de buxus kampt immers niet zelden met vervelende schimmelziekten zoals Cylindrocladium buxicola en Volutella buxi. Deze ziekten zijn met bestrijdingsmiddelen wel weer in toom te krijgen, maar de kans op een nieuwe besmetting bestaat nog wel gewoon.

Om deze reden kozen de hoveniers van Paleis het Loo in Apeldoorn er in 2012 voor om 27 kilometer buxushaag te vervangen door Ilex crenata 'Dark Green'. Deze variant van de Japanse hulst lijkt het meest op de buxus. Overweegt u om in uw tuin een buxushaag aan te planten? Houd er dan rekening mee dat het niet zeker is dat de problemen met de buxusmot tot het verleden behoren. U kunt beter nog even afwachten of toch kiezen voor een mooie buxusvervanger zoals Ilex crenata, Lonicera nitida of zelfs de taxus.

Conclusie: de buxusmot is op zijn retour, maar we houden onze ogen open

Uit dit alles kunnen we concluderen dat de buxusmot inderdaad op zijn retour is. Wat dat betreft lijkt het erop dat het plaagdier aan zijn eigen succes ten onder gaat. In 2018 hield hij heel Nederland in zijn greep. Kwekers deden de buxus een voor een in de ban en stapten over op de meer succesvolle buxusvervangers zoals Japanse hulst. Tuiniers haastten zich naar de winkel om deze buxusvervangers in te slaan. Oude buxushagen werden vervangen door tuinafscheidingen van gezonde, frisse buxusalternatieven. Hierdoor verloor de buxusmot dus een grote voedselbron en ging het plaagdier verder kijken.

Het is echter te vroeg om te concluderen dat de buxusrups absoluut niet meer terugkomt. Wel lijkt het erop dat de plaag momenteel onder controle is. Het najaar zal ons leren of dit echt zo is, of dat de buxusmot een comeback maakt. Dit laatste is echter zeer onwaarschijnlijk – tenzij we er nu gezamenlijk voor kiezen om de buxus weer met open armen in onze tuinen te ontvangen.

loader
Laden...